پرنده آواز خوان

   اغلب اشخاص به خاطر آواز دلنشین پرنده اقدام به نگهداری قناری می نمایند

  راهنمایی اولیه:

در ماههای آبان یا آذر اقدام به خرید قناری نر جوانی که تازه آوازخوانی را آموخته نمایید. در صورت امکان حق تعویض را با فروشنده شرط کنید. تا مثلا اگر قناری آواز خوان خوبی نبود آنرا با دیگری عوض نمایید. آوازخوان های با استعداد در فروشگاه های مناسب داخل محفظه های انفرادی نگهداری می شوند. بدین ترتیب خریدار امکان شنیدن صدای تک تک آنها را داشته و می تواند بسته به دلخواه یکی را انتخاب نماید. قدری وقت صرف نموده و به پرنده مورد نظر خود گوش فرا دهید. در صورتی که جزییات آواز پرنده برایتان اهمیت دارد از شخص متخصص کمک بگیرید. به همان گونه که تمامی قناری ها زرد نمی باشند همه شان نیز دارای آواز خوش نیستند. برخی دارای صوتی بلند و تند بوده که خصوصا در آپارتمان های کوچک اسباب مزاحمت نگهدارنده خواهند شد. اغلب قناری های رنگی که زیبایی ظاهر در مورد آنها در درجه اول قرار می گیرد دارای چنین مشخصه ای هستند. البته با تکثیر حساب شده می توان زیبایی و خوش آوازی را در هم جمع نمود

نر یا ماده ؟

یه راه ساده برای اینکه تشخیص بدید قناری شما نر است یا ماده

1.قناری را مانند تصویر در دست بگیرید 

2.اگر دم قناری به سمت بالا باشد قناری ماده است

3.اگر دم قناری به سمت پایین باشد قناری نر است

برای مبتدیها اختلاف جنسیت تنها از روی آواز قابل تشخیص است. اگر قناری نر به اصطلاح (لال) نباشد جنسیتش از روی آواز قابل تشخیص است. صرف نظر از برخی استثناءها معمولا جثه نر از ماده بزرگتر بوده و رنگ دور چشمش جلای بیشتری دارد. در نرهای آماده جفت گیری (می تواند در آذر ماه باشد) پوست مخرج قدری کیس بر می دارد. ماده فاقد چنین علامتی بوده و یا تنها در انتهای مخرجش به میزان کم مشهود خواهد بود. در صورتی که در تشخیص از ماده مطمئننیستید از فروشنده کمک بگیرید

آب تنی

قناری های آزاد در طبیعت دوست دارند که بر روی چمن های مرطوب غلت بزنند و بدین ترتیب خودشان را تمیز کنند. در برخی از موارد به علت طولانی شدن فواصل بین آب تنی ممکن است برخی از پرنده ها میل به آب تنی را از دست بدهند و یا جوجه هایی که برای اولین بار با ظرف آب تنی آشنا می شوند ممکن است رغبتی به این کار نشان ندهند. اما کلا آب تنی خصوصا در فصول گرم سال و هنگام پر ریزی بسیار ضروری است. چرا که موجب تحریک رشد سریع پرهای جدید می گردد. آب تنی پرنده ماده در اواخر دوران خوابیدن بر روی تخم ها باعث مرطوب شدن سطح پوسته آن شده و ضمن کاهش از دست رفتن آب موجب خروج راحت تر جوجه از تخم می گردد. بعد از استحمام پرنده به آراستن خود می پردازد. پرهای خود را پوش داده می لرزاند و با نوک خود آنها را مرتب می کند. سپس به کمک منقارش مواد چربی مترشحه از غده خاصی که در بالای محل اتصال دم به بدنش قرار دارد و اوروپیژیال (Uropygial) نامیده می شود را روی کلیه پرهایش می مالد. این روغن باعث براقی پرهای قناری شده و به عنوان یک ماده محافظ طبیعی عمل می کند. بعضی از پرنده های دست آموز عادت به استحمام در زیر شیر آب ظرفشویی آشپزخانه دارند و از ریزش جریان آب بر روی بدنشان بسیار لذت می برند. از اینرو بسیار طبیعی است که با شنیدن صدای جریان آب به سوی ظرفشویی پرواز کنند. یکی از راه ها آشنا کردن پرندگان با ظرف آب تنی گذاشتن برگ کاهوی مرطوب در کف قفس است تا پرنده خود را بر روی آن مالیده و پر و بالش را تمیز نماید. راه دیگر گذاشتن یک قطعه یخ بر روی قفس و قرار دادن ظرف آب تنی (با مقدار کمی آب) در زیر آن بر روی کف قفس است تا با آب شدن یخ و چکیدن قطرات آب پرنده نسبت به آب تنی تحریک شود. همچنین می توان ظرفی حاوی آب با درجه حرارتی حدود دمای اتاق و با عمقی کم به طوری که پرنده بتواند داخل آن آب تنی کند کف قفس قرار داده تا پرنده درون آن استحمام نماید. پس از استحمام به علت ریختن آب بر روی کف قفس خشک کردن و یا تعویض پوشش کف آن ضروری می باشد

تغذیه

اصلی ترین دانه مصرفی که می بایست همیشه در اختیار قناری قرار گیرد تخم کتان است . تخم کتان دانه ای مقوی و پرانرژی است ولی  این دانه بتنهایی نمی تواند تمامی نیاز های یک موجود زنده را برآورده سازد بنابراین برای بر طرف شدن این نیازها می بایست  دانه ها  و سبزیجات و مکملهای ویتامینی و پروتینی گوناگونی را تهیه و در اختیار پرنده قرار دهید . دانه هایی نظیر ارزن - شلغم -  کلم -  کاهو  خرفه - ترب و شاهدانه . سبزیجات و میوه هایی نظیر برگ کاهو- ترب - اسفناج - کرفس - گشنیز - کلم - کدو - سیب - هویج - هلو و لیمو شیرین از منابع مهم کربوهیدراتها , چربیها ,  پروتینها و ویتامینها به حساب می آیند . 
بخش دیگری از غذای قناری که بصورت دستی تهیه می شود دان نرم نامیده می شود . ممکن است ارزش غذایی دانه ها به مرور زمان و برحسب شرایط نگهداری تغییر کرده و کاهش یابد بنابر این چهارمین بخش مواد غذایی افزودنی هایی مانند مکملهای پروتینی و ویتامین ها می باشند که برای جلوگیری از کمبود احتمالی آنها در خوراک پرنده مورد استفاده قرار می گیرند .

 استفاده از کف دریا وسنگریزه در برنامه غذایی پرنده بسیار ضروری می باشد و کمتر مورد توجه قرار میگیرد سنگریزه یا صدف خرد شده شامل مواد معدنی و عناصر مورد نیاز قناری می باشد که در سنگدان قناری ذخیره شده و به عنوان یک عامل کمکی در هضم غذا به خصوص دانه ها به کار گرفته می شود . کف دریا پوسته حاوی کلسیم می باشد و باعث استحکام ئوک و همچنین پوسته تخم ها در هنگام تولید مثل می گردد.ضمنا پرنده هنگام استفاده از کف دریا  نوک خود را به می کشد که مانع رشد بیش از حد آن می شود.

تغذیه موقع جفت گیری

 تغذیه را میتوان به چند دسته تقسیم بندی کرد:

 ۱)تغذیه دوران جوجگی(قبل از شصت روزگی)

 ۲)تغذیه دوران بلوغ (غیر از زمان پرریزی)

 ۳)تغذیه دوران پرریزی (تولک)

 ۴)تغذیه دوران بیماری

 ۵)تغذیه قناریهای سرخ و پرتقالی (تغذیه رنگی)

   ۱)تغذیه دوران جوجگی(قبل از شصت روزگی)

 در این دوران علاوه بر دان معمولی که همان کتان و ارزن است هفته ای دو بار هفت تخم نیز در اختیار والدین و جوجه ها قرار دهید(البته جوجه ها تا حدود یک ماهگی توسط والدین تغذیه میشوند و تا دو ماهگی به خوردن دان سخت عادت میکنند)

 از داروهای تقویتی مخصوص این دوره  که در قسمت داروها معرفی شده اند استفاده شود

از هفته دوم از میوه جات و سبزیجات استفاده شود

 از ابتدای صبح  روز اول از دان نرم استفاده شود و تا دو ماهگی هر روز در اختیار جوجه ها قرار گیرد

 از یک ماهگی به بعد از جوانه ها استفاده شود

 روش ساخت و استفاده دان نرم  :

 متناسب با تعدادقناریها باید ساخته شود به طوری که تا قبل از سه روز مصرف شود ودر این مدت باید در یخچال نگهداری شود و مقداری در اختیار جوجه ها قرار بگیرد که تاحدود چهار الی پنج ساعت مصرف شود و در طول روز سه مرتبه تعویض شود تا فاسد نگردد.

 ابتدا تخم مرغ را پس از پاک نمودن آلودگیها به مدت نیم  ساعت در آب می جوشانیم سپس پوسته آن را جدا نموده و می گذاریم  به طور کامل خشک شود بعد آنرا آسیاب می کنیم تا پودر شود تخم مرغ را رنده میکنیم به طوریکه به حالت خلال درآید، به اندازه حجم تخم مرغ هویج رنده میکنیم (قبل از رنده کردن هویج آنرا شسته و به طور کامل خشک میکنیم) اکنون هویج و تخم مرغ را مخلوط کرده  و در یخچال قرار میدهیم.در هفته اول مقداری  آرد سوخاری  + پودر پوسته تخم مرغ قبل از گذاشتن در قفس روی  مخلوط تخم مرغ و هویج توسط نمکدان یا چیزی شبیه آن میپاشیم به طوری که با مخلوط به دست آمده دانه دانه باشد و به هم نچسبد . از هفته دوم به حدو د 50 گرم آرد سوخاری ،2 عدد بادام خام و 2 عدد پسته خام پودر شده + حدود 5 گرم آرد برنج + 5 گرم  شکر + 10 گرم سرلاک و 20 گرم جو پوست کنده آرد شده میتوان اضافه نمود .

   ۲)تغذیه دوران بلوغ (غیر از زمان پرریزی)

 دراین دوران معمولاً از یک ترکیب  ثابت شامل سه واحد تخم کتان+نیم واحد ارزن + نیم واحد تخم کلم قمری در فصل گرما و سه واحد تخم کتان+نیم واحد ارزن + نیم واحد تخم شلغم در فصل سرما استفاده نمود .میوه و سبزیجات هفته ای دو بار و دانهای تقویتی (هفت تخم) هفته ای یک بار به مقدار کم به طوری که در همان روز مصرف شود(با اندازه پر یک عدد انگشتی) 

 ۳)تغذیه دوران پرریزی (تولک)

۱.خارج نمودن تمامی غذاهای گرم از رژیم غذایی قناری(بجز تخم کتان)
۲. هفته ای سه بار و هر بار پنج قطره مولتی ویتامین از طریق آب آشامیدنی به قناری خورانده شود(از قطره مولتی ویتامین انسانی هرگز استفاده نشود چون چرب بوده و باعث بیماریهای روده ای در پرنده میشود)
 ۳.استفاده از سبزیجاتی چون برگ اسفناج ، برگ کلم ، برگ کاهو (اول شسته و پس از خشک شدن به اندازه یک انگشت به یک قناری بدهید)

 ۴.استفاده از تخم کاهو ،تخم خرفه ،تخم اسفرزه و تخم کلم قمری

 ۵.استفاده از جوانه ها مانند جوانه گندم و ... برای تهیه جوانه ابتدا بذر را به مدت 24 ساعت در آب می ریزیم سپس از آب خارج نموده روی یک ظرف مسطح مانند بشقاب ریخته و یک پارچه نمدار روی آن قرار میدهیم. تا وقتی که جوانه ها حدود نیم سانتیمتر رشد کردند باید به پارچه نم داده شود اکنون جوانه قابل استفاده است. (تا حدود سه روز میتوان جوانه را در ظرف در بسته و در یخچال نگهداری کرد در ضمن وقتی مخواهید از جوانه ها برای پرنده استفاده کنید نباید جوانه ها خیس باشند)

6.قرار دادن ظرف آب جهت حمام کردن قناریها هفته ای دو بار (از پودر های ضد شپشک که مخصوص استفاده در آب حمام قناری ساخته شده نیز استفاده شود)

 ۴)تغذیه دوران بیماری

  در این دوران باید از داروهای متناسب با بیماری استفاده شده و دوره درمان را کامل کرده و دستور مصرف دارو رعایت شود. دمای محیط را باید مد نظر قرار داد.در اکثر بیماریها مخصوصاً در بیماریهای روده ای تا بهبودی کامل قناری ، میوه و سبزیجات و دانهای اضافی را از جیره غذایی قناری حذف کرده و فقط از کتان استفاده شود.

 ۵)تغذیه قناریهای سرخ و پرتقالی (تغذیه رنگی)

تغذیه مواد رنگی به قناری از این نظر اهمیت دارد تا پرهای قناری که پس از دوره پر ریزی ، در حال تشکیل و رشد هستند ، رنگ سیر و درخشنده پیدا نمایند.

تغذیه مواد رنگی چند روز قبل از شروع دوره تولک باید شروع شده تا خون قناری از مواد رنگی اشباع شده و بتواند آن را به نسوج پرهای جدید در حال رشد برساند. بنابراین بهتر است از اول تیرماه ، هفته ای یکی دو مرتبه غذای رنگی به قناریهایی که لازم است داده شود.
برای تغذیه قناری با مواد رنگی ابتدا غذای تخم مرغی یا همطراز آن را تهیه کرده و به ازای یک قاشق چایخوری غذای تخم مرغی ، دو قاشق چایخوری غذای رنگی اضافه نمایید و آنرا بخوبی مخلوط کنید. در صورتی که از غذای رنگی تجاری مانند(Insensive Red )  استفاده می کنید طبق بروشور آن عمل نمایید.
در دوره تولک ، غذای رنگی باید روزانه به قناری داده شود. در موقع پرریزی قناری ، میزان غذای رنگی اضافه شده به غذای تخم مرغی باید سه قاشق چایخوری باشد. با شدت یافتن پر ریزی قناری میزان غذای رنگی به چهار تا پنج قاشق غذا خوری می رسد. البته این میزان به مدت کمی ادامه مییابد و با گذشت دوره بحران پرریزی قناری ، میزان آن به مرور کم می شود. بهترین طریق استفاده از مواد رنگی رعایت نظم و ترتیب در زیاد و کم کردن میزان آن در تغذیه قناری می باشد. برای با دوام و ثابت کردن رنگ پرهای قناری بعد از دوره تولک ، باید یک حبه کوچک از (( کریستال سولفات دوفر )) که بزرگتر از یک شاهدانه نباشد در هفته ، دو یا سه مرتبه در آب آشامیدنی پرنده حل نموده و برای جلوگیری از ابتلا پرنده به یبوست ، یکروز پس از دادن سولفات دوفر ، 12 قطره گلسیرین به آب آشامیدنی قناری اضافه نمود یا اینکه هفته ای یک بار هویج یا فلفل دلمه قرمز داد(استفاده زیاد فلفل برای قناری مضر است)
 
طرز تهیه غذای رنگی :
برای تهیه غذای رنگی میتوان طبق این دستور عمل نمایید:
یک قاشق چایخوری فلفل قرمز شیرین را با ده قاشق چایخوری بیسکویت (یا آرد سوخاری) ، تخم مرغ آب پز رنده شده  و هویج رنده شده،مخلوط نمایید و قدری عسل یا شکر به آن اضافه کنید. برایتحریک قناری به خوردن این غذا میتوانید چند دانه خشخاش بر روی آن بپاشید.

 توجه: از این غذا متناسب با تعداد قناریهایتان تهیه کنید به طوری که قبل از سه روز(درصورتی که در یخچال و در ظرف در بسته نگهداری شود) تمام شود و آنقدر از این غذا در قفس بگذارید که قبل از غروب تمام بشود.

  انواع دانه های مورد استفاده برای قناری

  دقت در تنظیم یک رژیم غذایی متعادل و استفاده از دانه های مخلوط و رعایت اعتدال در خوراندن آن ، موجب می شود تا ضمن استفاده پرنده از خواص مفید دانه ها ، به عوارض ناشی از مصرف زیاد آنها نیز مبتلا نگردد. بهتر است برای این منظور از ظروف انگشتی مخصوصی که در فروشگاهها نیز وجود دارد استفاده کرده و در هر نوبت یک قاشق چایخوری از دانه مورد نظر به قناری داده شود.

  ۱.دانه ها با طبیعت گرم :

 تخم کتان که به دانه قناری مشهور است طبیعتی گرم دارد و حاوی انواع ویتامین و ترکیبات کربو هیدرات و املاح معدنی می باشد.

 تخم شلغم طبیعتی گرم داشته و سرشار از ویتامین C و املاح معدنی و ضد چاقی بوده و برطرف کننده سرماخوردگی و آسم می باشد.

 تخم منداب طبیعتی گرم دارد و سرشار از املاح معدنی بوده و مانع از پیچیدن تخم در شکم قناری می شود.
تخم گشنیز طبیعتی گرم داشته و اشتها آور و ضد انگل است.
تخم شاهدانه طبیعتی گرم دارد . پرچرب و محرک است و بهتر است در جیره غذایی قناری کمتر وارد شود.
تمامی این دانه ها برای قناریها قابل استفاده می باشند اما اگر توازنی بین مخلوط این دانه ها وجود نداشته باشد میتواند موجب بیماری پرنده گردد.

  ۲.دانه ها باطبیعت سرد:

  تخم ارزن طبیعتی سرد و خشک دارد و دانه ایی است قلیایی و سرشار از پروتئین و منبعی غنی ازویتامین A و فسفر و املاح معدنی گوناگون.

  تخم کاهو که طبیعتی سرد دارد و دارای املاح معدنی غنی ، تامین کننده آهن ، اشتها آور ، ضد یبوستو بر طرف کننده برونشیت است.

تخم خرفه طبیعتی سرد دارد و دارای املاح معدنی بوده و خاصیت تمییز کنندگی دستگاه گوارش و ضد انگل روده را دارد.
تخم کلم قمری طبیعتی سرد دارد و دارای املاح معدنی مفید بوده و یک پاک کننده موثر است

  تخم اسفرزه نیز دارای طبیعتی سرد بوده و حاوی املاح معدنی و ویتامین های مختلف می باشد.

  ۳. دانه ها باطبیعت معتدل:

  تخم چغندر این دانه معتدل می باشد و سرشار از ویتامینها و املاح معدنی بوده و خاصیت پاک کنندگی دارد.

  خواص میوه ها و سبزیجات

در استفاده از سبزیجات و میوه ها باید توجه داشت که قبل از استفاده ، آنها را کاملا شسته و تمییز کرده و ورطوبت آنها گرفته شود. سبزیجات و میوه ها باید بدون لک بوده و مانده و پلاسیده نباشند.
میوه ها و سبزیجات را میتوان هفته ای یک تا دو بار در جیره غذایی قناریها استفاده کرد.
جوانه ها کامل ترین و حیات بخش ترین غذاها هستند. دانه ها در هنگام جوانه زدن ،‌مملو از ویتامینها و پروتئین ها ، املاح معدنی غنی ، کربوهیدراتها و قندهای طبیعی شده و برای مصرف قناریها و مخصوصا جوجه های یکماهه بسیار مفید هستند.
مصرف سبزیجات و میوه های تازه نیز در جیره غذایی قناری باید وجود داشته باشد اما طبق یک برنامه منظم .
در این بخش درباره خواص و طبیعت بعضی از سبزیجات و میوه ها توضیح میدهیم:
برگ کاهوی بدون رطوبت تامین کننده کلسیم و آهن و اشتها آور و ضد یبوست می باشد. برگ کاهو طبیعتی سرد دارد.
برگ تازه و جوان اسفناج ،‌ طبیعتی معتدل داشته و تامین کننده آهن و ضد یبوست می باشد.
برگ و ساقه کرفس نیز طبیعتی گرم داشته و حاوی سدیم ، پتاسیم و کلسیم می باشد و به مقدار کم به قناریها داده می شود.
برگ گشنیز تازه طبیعتی سرد داشته و حاوی ویتامین C و A و املاح معدنی می باشد.
برگ تیزک شاهی نیز طبیعتی گرم دارد و حاوی ویتامین C ، کلسیم و ید بوده و ضد آسم می باشد.
برگ تیزک آبی نیز همان خاصیت تیزک شاهی را دارد اما مقدار ید آن بیشتر می باشد و در درمان برونشیت و آسم بسیار مفید است.
سیب درختی شیرین طبیعتی معتدل دارد و سرشار از ویتامینهای گوناگون بوده و در درمان یبوست و اسهال مفید است.
گلابی طبیعتی معتدل داشته و مملو از ویتامین ها و املاح معدنی می باشد.
پرتقال شیرین طبیعتی معتدل دارد و حاوی ویتامین C و املاح معدنی می باشد و در بهبود و درمان بیماری آسم و سرماخوردگی و برونشیت میتوان از آن استفاده کرد.
هویج تازه طبیعتی گرم دارد و سرشار از ویتامین A و املاح معدنی و رنگدانه است که جلا دهنده پرهای قناری می باشد.
چنانچه مقداری پوست خشک شده ی تخم مرغ را کوبیده و هر 15 روز کمی از آن را به قناریها بدهید باعث می شود تا علاوه بر صحت مزاج ، قناریها ی ماده در فصل تخم گذاری ، تخم بدون پوسته نگذارند و به یبوست نیز مبتلا نشوند.

برای تهیه یک کیلو و نیم دانه تقویتی ( هفت تخم )

 بهداشت

برای داشتن قناری های سالم رعایت بهداشت الزامی است وباید به نکات ذیل توجه نمود:

1.قناری هایی که تازه خریداری نموده اید را تا اطمینان از سالم بودنشان در قرنطینه نگهداری نمایید.

2.به محض مشاهده علائم بیماری درهر کدام از قناری ها آن را از بقیه جداکنید سپس به مداوایش بپردازید.

3.سعی کنید از میله های و ظروف غذا خوری پلاستیکی و بدون درز و شکستگی استفاده کنید چون باعث زخمی شدن قناری و محلی برای تجمع شپشک میباشد.

4.از گذاشتن وسایل تزئینی داخل قفس خودداری کنید.

5.از قفس مخصوص نگهداری قناری(50.30.40) استفاده کنید قفسهای کوچک باعث بی تحرکی ودر نتیجه چاقی قناری و همچنین شکستگی و بی نظمی پرها میشود.

6.ظرف غذاخوری و میله را در جهت مخالف یکدیگر و در طول قفس قرار دهید تا فاصله پرواز بیشتر باشد وامکان تحرک پرنده زیادتر شود.)ارتفاع میله با جا دانی برابر و هر دو بر روی سیم افقی قسمت پایین قفس باشند)

7. سعی کنید از گذاشتن بیشتر از یک میله در قفس خودداری کنید چون ممکن است در مسیر پرواز، قناری باآنها برخورد کرده و زخمی گردد در ضمن فاصله پرواز نیز کم میشود.

8. میله ها در جای خود کاملاً محکم شوند و حتی الامکان دو سر آن باز باشد تا شپشک در آن جمع نگردد و حداقل دو هفته یکبار میله ها وظروف غذاخوری را ازقفس بیرون آورده ضد عفونی کرده و در صورت شکستگی تعویض نمایید.

9.حد اقل دو روز یک بار آب را تعویض و ظرف آن را تمیز کنید توجه داشته باشید بعضی اوقات آب لوله کشی دارای مقدار زیادی کلر میباشد از این آب هرگز به قناریهایتان ندهید.

10.سه روز یکبار دان قناری را بیرون آورده و اضافات و پوسته ها را دور ریخته و دان جدید اضافه نمایید.

11.هر ماه یکبار قناری را به قفس دیگری هدایت و قفس را دور از محل نگهداری قناریها ودر جائی که جریان هوا نباشد ابتدا با اسپری های حشره کش یا مواد ضد عفونی کننده ضد عفونی کنید وپس از یک ساعت کاملاً با آب و مواد شوینده آن رابشویید و بگذارید با نور خورشید خشک شود.

12.به جای روز نامه از کاغذ سفید برای کف قفس استفاده کنید زیرا قناریها آن را میخورند و ماد چاپی روزنامه باعث بیماریهای روده ای در قناری میشود در ضمن سه روز یکبار کاغذ را تعویض و پلاستیک ته قفس را بشویید.

13.قناری باید در جایی قرار بگیرد که نور غیر مستقیم خورشید به آن برسد ،در معرض باد نباشد وهوا نیز  به طور مداوم تهویه شود وچند مدت یکبار زمانیکه شدت گرمای خورشید کم است برای مدت کوتاهی قناری را جلوی نور خورشید قرار دهید.

14. هفته ای دو بار ظرف حمام برای قناری بگذارید(البته در جای گرم و غیر اززمان جفتگیری)

 15.حتی الامکان از به دست گرفتن قناری در مواقع غیر ضروری بپرهیزید.

نکاتی درمورد تولیدمثل

برای جفتگیری و جوجه کشی مناسب از قناری به نکات ذیل توجه نمایید :

۱- قناری نر و ماده باید کاملاً آماده باشند .

۲- قناری نر به قفس قناری ماده هدایت شود.

۳- محیطی آرام و به دور از رفت و آمدهای غیر ضروری برای جفتها فراهم شود.

۴- دو ماه قبل از جفتگیری قناریها تحت رژیم غذایی مناسب قرار گیرند تا جوجه های سالم و قوی بدهند و و خودشان نیز در این دوران بیش از حد ضعیف نشوند.

۵- دو قناری که دارای عیب مشترک می باشند نباید با یکدیگر جفت شوند.

۶- از نظر جثه باید هر دو یا یکی از جفتها دارای اندامی قابل ملاحظه باشد.

۷- برای جفتگیری از دو قناری با رنگهای مخالف یا متباین استفاده شود.

۸- قناریها باید کاملاً سالم و قوی باشند و اثری از کسالت و بیماری در آنها نباشد.

۹- دمای محیط برای جفتگیری بین 21 تا25 درجه سانتیگراد باشد.

۱۰- بهترین موقع برای جفت کردن قناریها نیمه فروردین ماه است و حتی الامکان از اسفند ماه نباید زودتر جفتگیری انجام شود. اما اگر درجه حرارت اتاق قناریها ثابت باشد و آمادگی قناریها برای جفت گیری زیاد باشد باید هر چند روز هم از موعد جفت گیری زودتر باشد ، از این عمل جلوگیری ننمود چون باعث خراب شدن و تولک رفتن قناری می شود.

۱۱-  پرنده هایی را برای جفت انداختن انتخاب کنند که در رده های مختلف سنی قرار دارند. یک نر جوان را با ماده ای که یکسال دارد در و یا بر عکس جفت کنید .

۱۲- در حد امکان یکی از جفتها تجربه  یک دوره جفتگیری موفق را داشته باشد.در صورت امکان از قناری ماده ای که سابقه بزرگ کردن جوجه را دارد استفاده کنید .

۱۳- مصرف برگ کاهو در زمان جفتگیری فراموش نشود.

۱۴- لانه تخمگذاری را روزچهارم یا پنجم در قفس بگذارید چون ممکن است قناری ماده تا زمان تخمگذاری چند بار لانه را بسازد و خراب کند و در نهایت خسته شده و لانه مناسبی نسازد و یا اینکه تخم بدون نطفه بگذارد.

۱۵- هفته اییک بار و به مقدار کم هفت تخم در ظرف شصتی  در اختیار جفتها و جوجه هایشان قرار گیرد.

۱۶- وقتی قناری ماده تخم گذاشت هر چه زودتر و به آرامی آنرا با تخم مصنوعی یا تخم بدون نطفه یا فاسد شده عوض کنید واین کار را تا آخرین تخم تکرار کنید وقتی قناری آخرین تخم را گذاشت تخمهای اصلی را به زیر قناری ماده برگردانید تا جوجه ها در فاصله زمانی کوتاهی ازهم متولد شوند.

۱۷- هفته ای دو بار غذای تخم مرغی دراختیار جفتها قرارگیرد و به محض تولد جوجه ها هر روز از غذای تخم مرغی استفاده شود.

۱۸- از قناری خوش آواز جهت آموزش جوجه ها استفاده شود تا قناریهای خوش آوازی تکثیر شوند.

۱۹- از داروهای تقویتی این دوره به طور صحیح استفاده گردد.

 ۲۰- از قفسهای استاندارد(50.40.30)استفاده گردد.

چند نکته در مورد قناری

1-بهترین زمان واسه خریدن قناری برای جوجه کشی و ازدیاد نسل پاییز است 
2-الزاما باید جفت ها حداقل شش هفته قبل از اغاز دوره جفت گیری انتخاب و آماده بهره برداری
شود . در طول این مدت جفت ها در عین حال قادر خواهند بود تا خود را با آب و هوا و شرایط 
محیطی موجود وقف داده و با آرامش خاطر جفت گیری کنند .
3-قناری داران با تجربه ترجیح می دهند پرنده هایی را جهت جفت گیری به کار گیرند که در رده مختلف سنی قرار دارند . مثلا یک نر جوان با ماده ای که متجاوز از یک سال عمر کرده است را با هم قرار می دهند و یا بالعکس . چون تجربه ای که پرنده سالخورده داره موجب میشه تا مراحل جفت گیری به آسانی طی بشه .
4-به طور معمول می توان دو جوجه کشی در سال را حد طبیعی دانست .
5-در هنگام خرید برای شناسایی جنس و قدرت باروری پرنده :
پرنده را گرفته و با دهان به پرهای ناحیه شکم قناری بدمید یک پرنده سالم نر که آمادگی لازم واسه جفت گیری رو داره دارای زائده خاصی (spike) در اطراف کلوآک یا ناحیه مقعدی( (cloacaاست که این زائده به صورت یک برجستگی در پرنده آماده واسه جفت گیری به وضوح دیده می شود .ناحیه شکمی کمی فرو رفته بوده و دارای رنگ گوشت طبیعی می باشد
چنانچه روده ها متورم بوده و به وضوح در زیر پوست قابل رویت باشه (احتمالا به رنگ قرمز و ملتهب ) می توان یقین حاصل نمود که پرنده بیمار است . استخوان جناغی باید کاملا به وسیله عضلات جانبی در میان گرفته شده باشد و با تماس نوک انگشتان باید احساس شود که تمامی ناحیه سینه پر و فاقد حفره و فرو رفتگی باشد.چنانچه استخوان جناغ به صورت یک استخوان تیز بیرون زده باشه نشانه بارزی از لاغری مفرط پرنده است و یک چنین پرنده ای را می توان بیمار و نامناسب تشخیص داد .
بدن پرنده ماده تا حدی کشیده تر بوده و ناحیه مقعد یا کلوآک آن به واضحی پرنده نر نیست چنانچه
در ناحیه مزبور برجستگی دیده شود بیشتر متوجه دم پرنده است

   پرریزان(تولک)

پر ریزان را نمی توان به عنوان بیماری تلقی نمود بلکه پدیده ای است طبیعی که در آن پرهای قدیمی ریخته و توسط پرهای جدید جایگزین می شوند. اما پرنده در زمان تولک رفتن نسبت به بیماری ها بسیار ناتوان است. بروز بیماری نیز اختلالاتی در امر پرریزان بوجود خواهد آورد. پرنده در وضعیت پرریزان طبیعی آواز نمی خواند. پس از تعویض پرهای پوشش بدن پرهای کوچک عوض می شوند. هنگامی که پرهای پرواز در بالها و پرهای هدایت در دم نو گشتند پرنده شروع به تعویض پرهای بزرگ خود خواهد کرد. تولک رفتن در فاصله اواخر مرداد تا اوایل مهر ماه انجام می شود. پرنده باید ظرف مدت ۶ الی ۸ هفته پرهایش را کاملا تعویض نماید. در صورتی که این مدت زمان بطور محسوسی به درازا انجامد سوخت و ساز بدن پرنده صحیح انجام نگرفته و خلاصه ایرادی در امر نگهداری وجود داشته است. تنظیم و تصحیح این مسئله از امروز به فردا میسر نمی باشد. الگوی ریختن و درآمدن پرها به این صورت است که از ناحیه سر شروع شده و بعد گردن و تنه و پاها و بالاخره در آخر دم و بالها را شامل می شود. این امر پرواز پرنده را محدود کرده و یک بار اضافی بر روی متابولیسم بدن پرنده می باشد. بعضی وقت ها تولک رفتن بی موقع پرنده می تواند ناشی از قرار گرفتن پرنده در معرض گرمای شدید باشد. البته گاهی نیز به علت ترس و یا مصرف دانه های نامناسب بروز می کند. در این مواقع باید پرنده را از منابع گرمازا و رادیاتور ها دور نمود و غذای او را چک کرده تا از نظر ترکیب و کیفیت مناسب باشد.

تغذیه زمان تولک

لازمه پرریزان منظم و نرمال تغذیه صحیح و متنوع توام با ویتامین ها و املاح معدنی و مواد دیگر است. اما به هر صورت می توان پرنده را برای پشت سر گذاردن پر ریزان بد و ناقص کمک کرد. برای این منظور میتوانید از موادی نظیر آویزانول (Avisanol) و ویتالینوکوئل (Vitalinoquell) و یا داروهای تقویتی دیگر مخصوص تولک رفتن استفاده کرده و به آب و خوراک آنها اضافه نمایید. همچنین غذاهای آماده و مناسبی برای جایگزین شدن سریع پرها در بازار های بین المللی موجود است که می توان تهیه و مصرف نمود. جهت تقویت پرنده می توان روزانه یک قطره روغن ماهی به غذای او اضافه نمود. ولی باید توجه داشت که مقدار دانه آغشته به روغن آنقدر کم باشد که در طی ۱۲ الی ۲۴ ساعت مصرف شود. همچنین میزان کمی ویتامین E نیز به جیره اضافه شود تا دچار اختلالات تولید مثلی نشود. در عین حال باید مراقب بود تا مبادا پرنده بیش از حد چاق شده و زیر پوست شکم و بالطبع سایر نواحی بدن چربی ذخیره شود. ممکن است پس از هربار تولک رفتن پرنده قدرت و میزان خواندنش کمتر شود که در این رابطه کار اساسی نمیتوان انجام داد. بجز اینکه رژیم غذایی او چک شده تا بیش از حد چرب یا پر انرژی نبوده و باعث چاق و تنبل شدن پرنده پرنده نگردد.

تولک و تولید مثل

بطور کلی وقتی پرنده ها تولک می روند یک سری فعل و انفعالات سوخت و سازی (آنابولیکی و متابولیکی) در بدن به وقوع می پیوندد که در اکثر موارد موجب می شود ضایعات جزیی موجود در اندام های مختلف بدن برطرف شده و اندام ها و عضو های بدن با تجدید قوای دوباره شروع به فعالیت کنند. شاید تا حدودی بتوان آن را به روند خزان درختان در فصل پائیز و رویش مجدد در ابتدای بهار تشبیه کرد. البته شدت تغییرت در دوران لک در حد تغییرات درختان به هنگام خواب زمستانی نیست ولی تا حدودی غیر فعال شدن و فعالیت مجدد دستگاه تولید مثلی پرنده در طی دوران لک مشابه با روند خزان درختان می باشد. به عبارتی همانطور که درخت برگ آفت زده و ناتوانش را با برگ های سالم و جوان تعویض میکند پرنده نیز در ظاهر پرهای شکسته و کهنه خود را با پرهای جدید و سالم تعویض می کند. در حین این روند سلولهای فرسوده و ناتوان دستگاه تناسلی نیز از بین رفته و بعد از لک توسط سلول های جدید و جوان فعال جایگزین می شوند. بدین ترتیب اگر ضایعات جزیی در دستگاه های مختلف بدن از جمله دستگاه تناسلی موجود باشد در طی دوران لک از بین می رود

اصطلاحات

آماده:

 به قناری نر مست و یا ماده مست آماده میگویند. 

بیقوش:

 قناری موقومی بوده با صدایی بلندو زیبا که بدلیل کج بودن گردنش به بیقوش معروف شده  بود (به کتاب پرندگان طلایه تالیف استاد ارجمند عباس شفیعی مراجعه شود).

پررو:

به قناری نری که در هر مکانی می آویزند بی محابا شروع به خواندن میکند پررو اطلاق می گردد .

 پرنرمه:

پرهای ریز و کوتاه اطراف سر و گردن پرنده است که در زمان تولکی از بدن پرنده جدا میشود. 

پس رفتن:

 در حین نزدیک شدن به دوران تولید مثل اگر پرنده در حال آماده شدن در همان حالت بماند و به بلوغ نرسد و یا پرنده آماده ناگهان شروع به پرریزی نماید و تا سال آینده بدون تولید بماند قناری پس رفته است .

پس:

به قسمت مخر ج و محوطه شکمی (پس )میگویند .

پشت دار:

 دارای نژاد اصیل و اجداد خوب .

تاتی:

در زمان جفتگیری و آمیزش پرنده ماده سینه خود را به روی چوب می چسباند و سرو دم را بسمت بالا می آورد در این هنگام بدن پرنده شکل منحنی به خود میگیرد به این عمل ماده تاتی دادن میگویند.

تخم گرفته:

به تخم نطفه داری که بعد از 6 روز خوابیدن پرنده ماده در آن جنین تشکیل میشود تخم گرفته میگویند. 

تخم هرز:

تخمهایی که پرنده ماده در حا لت مستی وبدون وجود نر میگذارد تخم هرز است. 

 تور:

به پرنده هایی که در هنگام نزدیک شدن به قفس آنها و یا در هنگام گرفتن آنها از ترس و بدون هدف و به قصد فرار خود را محکم به دیواره های قفس میکوبند تور میگویند. 

تولک:

هر ساله در فصل تابستان پرهای کهنه پرنده ها ریخته شده و بجای آن پرهای جدید میروید, گاهی در اثربیماری و ترس و یا تغییر رژیم غذایی نیز این پدیده بوقوع می پیوندد که تولک رفتن گفته میشود.

تیغ آله:

در ابتدای شروع رویش پر در بدن جوجه ها پر های آنها شبیه به تیغ در جوجه تیغی میباشد در این حالت به جوجه ها تیغ آلو و یا تیغ آله میگویند. 

جره:

 ریز نقش ترین پرنده از بین جوجه های یک جفت نر وماده را جره مینامند.

 جوجه کال:

از زمانیکه بدن جوجه پوشیده از پر میگردد تا زمانیکه بتواند از دانه های خشک تغذیه کند (کال )شناخته میشود .

جوجه گوشتی:

به جوجه های تازه به دنیا آمده ای که هیچ پری در بدنشان روییده نشده است اطلاق میگردد . 

جیک مرد:

جوجه ای که درون تخم کلیه اندامهای بد نش کامل شده و مرده است را جیک مرد مینامند . 

چکیده:

اگر جوجه قناری دارای پدری باشد که موقوم میخواند و جوجه توسط همان نر تغذیه شده باشد و موقوم را از زمانی که درون تخم بوده تا زمانی که بالغ میشود  زیرنظرهمان قناری نر آموزش دیده باشد و موقوم بخواند .به این روش آموزش چکیده میگویند .

 چسبنده:

به روش آموزش جوجه ها از سن 25 روزگی به بعد توسط قناری موقوم و یا بوسیله نوار کاست را روش چسبنده گویند .

حمال:

 آن دسته از قناری ها که برای پرورش جوجه قنار یهای گران قیمت و اصیل استفاده میشوند به حمال معروفند . 

خنثی:

 هر گاه جنسیت پرنده نامشخص باشد آن پرنده خنثی است .معمولا این کلمه را در مورد جوجه ها بکار میبرند .

 دل زدن:

 سرعت تنفس پرنده را در هنگام بیماری و کسالت دل زدن میگویند .

دهن دار:

 در صورتی که پرنده دوره آواز خوانی را در کلاس موقوم گذرانده باشد ولی در آواز خود تکه ای از آواز رسمی داشته باشد دهن دار است اما موقوم نیست . 

ریزه خوانی:

صدای جوجه هایی که هنوز آواز کاملی را فرا نگرفته اند و تنها مشغول به تمرین آواز هستند را ریزه خوانی گویند .

سر دهن دار:

اگر قناری تنها ابتدای آواز را با صدای تقلیدی از موقوم و یا مثلا بلبل آغاز کند و بقیه آواز را معمولی (رسمی) بخواند سردهن دار گفته میشود . 

سرو ته دار:

 اندازه طول بدن قناری از سر تا انتهای دم را بدون در نظر گرفتن بلندی پا و یا کلفتی بدن پرنده و یا حتی استیل پرنده سرو ته میگویند به عبارتی به قناری های نژاد سنگین مانند یورکشایر سروته دار می گویند .

سوخته:

قناریهای(سبز ) تیره رنگی که دارای زمینه رنگ قرمز خصوصا در ناحیه سینه سر و صورت هستند سوخته نامیده می شوند.

سینه زدن:

رفتاری است در زمان لانه سازی قناری ماده و آن هنگامی است که قناری ماده سینه خود را بر روی پنبه های محل تخمگذاری می مالد و به آن فشار می اورد تا شکل اولیه لانه بوجود آید .

شاه تخم:

دوتعریف دارد :اول اینکه : به اولین تخم از اولین سری تخمگذاری شاه تخم میگویند .دوم اینکه : اولین جوجه بدنیا آمده از اولین سری تخمگذاری نیز شاه تخم است .

 شق دهن:

 قناری های آواز خوانی که دارای صدای صاف و بلند و بسیار بم باشند را شق دهن مینامند. 

 طعمه:

پیدایش هر گونه غده ویا تومور و یا جمع شدن قسمتی از احشا داخلی (روده ها )پرنده به صورت  توده ای انباشته در محوطه شکمی را که مانع از تولید مثل میگردد طعمه میگویند .

 قرص خوانی:

قناری نری که تمامی آوازش را با صدای رسا وبلند بخواند قرص خوان است .

قناری گنگ:

گاهی یک پرنده جوان پیش از رسیدن به سن بلوغ در شرایط نگهداری بدی قرار می گیرد که عوامل محیطی مختلف از جمله بیماریها و تغذیه و بی برنامگی در نور دهی نظم ساعت بیو لوژیکی پرنده را بر هم می زند و باعث به بلوغ نرسیدن پرنده در سال اول زندگی میشود . اگر در سال اول تولک رفتن این معایب رفع نگردد موجب میگردد که پرنده دوران تولکی را ناقص پشت سر بگذارد و در سال دوم نیز به شرایط بلوغ نرسد در نتیجه بعلت کمبود و یا عدم ترشح هورمونهای مورد نیاز و  اینکه دوسال پی در پی دستگاه تناسلی پرنده فعال نبوده است پرنده دچار نوعی بی تفاوتی و سر در گمی میشود و در مقابل همنوعان خود خونسرد و بی علاقه و ترسو و گوشه گیر میگردد و خصوصیات جنسی خود را بطور طبیعی بروز نمی دهد اینگونه پرنده ها اگر موفق به خواندن شوند نمیدانند برای چه می خوانند و اگر مست شوند نمی دانند رفتار جنسی چیست و اگر با پرنده ای جفت اندازی شوند مدتی طول خواهد کشید تا روش آمیزش را فرا بگیرند به اینگونه پرنده ها گنگ می گویند .

 قوام:

نوعی مزایده بین دو شریک و یا بین یک فروشنده و چند خریدار ر خ میدهد,در بین دوشریک با قیمت گذاری یکی از طرفین موفق به خرید میگردد اما در بین یک فروشنده و چند خریدار اگر فروشنده  شرط کند میتواند در صورت تامین نشدن نظرش معامله را فسخ کند ,در غیر اینصورت باید به بالا ترین پیشنهاد رضایت بدهد.

قیه:

صدای جیک بلند و صاف قناری نر قبل از شروع به آواز را در قناری های موقوم ودهن دار قیه  مینامند .

کپه:

لانه تخمگذاری قناری را کپه میگویند .

کرچی:

حالتی راکه پرنده ماده بعد از بدنیا آمدن جوجه ها روی آنها  می خوابد و جهت تغذیه آنها اقدام نمی کند و باعث گرسنگی و مرگ آنها میگردد کرچی میگویند .

کشیده بلند:

قناری های استیل دار و پا داری که دارای سروته خوب نیز باشند کشیده بلند نام دارند ,قناری کشیده بلند قناری رسمی مورد نظر قناری بازان نیست و خصوصیاتی از نژادهای دیگر نظیر اخم و ابرو در آنها وجود دارد . 

کوتاه خوانی (بزوار):

به آواز جوجه هایی که قسمتی از یک قطعه را با تن صدای ضعیف می خواند بز وار گفته میشود . 

کوتاه و بلند خوانی:

به آوازی که در آن قسمتی از آواز بلند و قسمتی دیگر با صدای ضعیف تر خوانده میشود کوتاه بلند خوانی گفته میشود . 

کهنه:

پرنده کهنه پرنده ای است که یکسال از عمرش گذشته باشد .

لال:

 گاهی مادرزادی و گاهی بر اثر ترس یک پرنده نر نمیخواند و یا صدایی از حنجره اش خارج نمی شودبه اینگونه قناری های نر لال می گویند . 

لک تولک:

اگر قبل از پایان دوران پرریز ی عاملی باعث پرریزی دوباره پرنده گردد پرنده لک تولک شده است .

لون:

هر سری تخمگذاری را یک لون مینامند .پرنده ماده در هر لون معمولا بین 3 تا 4تخم میگذارد . 

 لمبه :

ماده قناری گاهی در اثر کمبود کلسیم و گاهی تخمگذاری زیاد تخمهایی با پوسته نازک میگذارد که ان را لمبه میگویند .

مست:

مستی, دوره ای از زندگی پرنده را در بر می گیرد که هر سال یکبار تکرار میشود .در این دوره که هنگام جفت یابی و تولید مثل پرندگان است ماده ها شروع به لانه سازی میکنند و نر ها با دیدن ماده با آواز بلند نغمه سرایی می کنند .

 ملخک:

در زمان آمادگی ماده ها پرش های کوتاهی انجام می دهند که این پرش ها با تعداد بال زدن های زیادی همراه میباشد به این نوع پرش ملخک گفته می شود . 

موچول:

پرنده ای را که یک یا چند انگشت بسته همانند مشت بسته دارد موچول مینامند .

موقوم:

یا مقام نوعی آواز زیبا در ردیفی خاص میباشد که قناری موقوم باید آن ردیف را فرا گرفته و به درستی اجرا نماید.

 نرلاس:

گاهی چند پرنده را از نظر ارزش مادی به دودسته مساوی تقسیم میکنند این عمل نرلاس کردن نام دارد .

هفت تخم:

 مخلوطی از هفت دانه شامل کاهو ,کلم , شلغم ,خرفه ,ترب , بذرک ,شاهدانه را که برای تقویت و تنوع در تغذیه استفاده میشود هفت تخم مینامند .